Süs Tavuk Cinsleri
Görünüşleri nedeniyle diğer tavuk cinslerinden kolayca ayırt edilebilen süs tavukları en çok beslenen tavuk cinsleri. Peki kaç farklı tavuk cinsi var? Nasıl beslenirler? Yumurtaları var mı?Süs tavuklarının bazıları o kadar güzel ki sanat eseri gibiler... Süs tavuğu yetiştirmek biraz tutku meselesi olsa da aslında süs tavukları hastalığa en dayanıklı tavuklardır. Süs tavuklarına özel merakı olanlar bu cinsleri beslemek isterlerse son derece dikkatli olmalılar çünkü diğer tavuklara göre biraz daha narin yapıdadırlar. Peki kaç farklı tavuk cinsi var? Nasıl beslenirler? Yumurtaları var mı?
İşte en çok beslenen süs tavuğu cinsleri ve özellikleri...
Ejderha Tavuğu
Dong Tao tavuğu olarak da bilinen ejderha tavuğunun ana vatanı Vietnam ve yakın zamana kadar da sadece Vietnam’da görülüyordu. Adını bacaklarından ve ayaklarından alan bu türü eski zamanlarda sadece kraliyet ailesi mensupları yiyebiliyordu. Tadı oldukça lezzetli olan ejderha tavuğunun bacakları insan bileği kalınlığına ulaşabiliyor. Yetiştiği bölgede ayakları da kızartılarak yeniyor. Günümüzde bir çift Dong Tao tavuğu almak isteseniz en az 2,500 – 3,000 Amerikan dolarını gözden çıkarmanız gerekiyor. Hatta ayaklarından yapılan çorbanın bile en az 900 dolar fiyatı var ve afrodizyak etkisinin olduğu söylenmekte. Ancak bu türler, bacakları yüzünden diğer türlere oranla daha az yumurtluyorlar çünkü kuluçkaya yatmaları zor oluyor, bu da onu daha nadir yapıyor. Aynı zamanda kiloları 6 kiloya kadar ulaşabiliyor. Bu tavuk türleri hava şartlarına karşı hassas olmalarına rağmen dünyanın en pahalı kümes hayvanları arasında gösterilirler. Fiyatlarının bu denli yüksek olması sayılarının da az olmasından kaynaklanmaktadır. Ayrıca tavuklar genellikle beyazdır, horozlar renkli tüylere sahiptir ve cırcır böceği yemekten hoşlanırlar.
İran Tavuğu
İran tavuğunun; diğer adlarıyla beç tavuğu, tokak tavuğu, guinea tavuğunun ana vatanı Güney Afrika’dır. Süs tavuğu olmasının yanı sıra etlik tavuk olarak da beslenirler. Tüysüz yüzleri ve garip renkleriyle, yiyecekleri toplama ve yayılma konusunda ustadırlar. Ancak dışarıda çok yayılmaları, kümese hastalık getirmelerine sebep olabilir. Kümese hastalık getirip diğer tavukları hasta edebilirler ama kendileri olmazlar. Çünkü bağışıklık sistemleri oldukça gelişmiştir. Bu tavuk cinsleri 12 yıla kadar yaşarlar. Beç tavuk cinsinin eti ve yumurtası lezzetlidir. Bu amaçlarla da yetiştirilmektedir. İran tavuğu ilkbahar aylarında ürer. Nisan, Mayıs aylarında kuluçkaya yatar ve kuluçka süreleri 30 gündür. Bütün yaz yumurta bırakır. Bir kerede 20 yumurta bırakabilirler, yumurtaları normal yumurtalara göre daha küçük olur. Beç tavukları birçok zararlı böceği de kümesinizden uzak tutar hepsini avlar ve yerler. Hem etçil hem de otçul olarak beslenirler. Hatta Tokat’ta Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığına sebep olan keneleri yemeleri için doğaya salınmışlardır. Bu yüzden tokat tavuğu olarak isimlendirilip diğer şehirlerde de bu yöntem uygulanmıştır. Yaklaşık olarak 1 -1,5 kg ağırlığında olurlar. Az da olsa uçabilen tavuk ırkları arasında yer alırlar. Yabani türleri sürü halinde yaşar ve geceleri ağaç üstünde geçirirler. Ayrıca, bilinmeyen ziyaretçiler gördüklerinde yüksek sesli ve paslı kapı menteşesine benzeyen sesleriyle allarım gibi öterler. Anlayacağınız bir bekçi köpeğiniz yoksa beç tavukları yerini alabilir. Bu tavuk türlerinin tek sıkıntısı diğer hayvanları döverek strese sokabilirler. Lider olan bir horozu dahi liderlikten düşürerek sürüdeki düzenin biraz karışmasına sebebiyet verebiliyorlar. Birçok kez tavuklarınızı ve horozlarınızı didiklediklerini görebilirsiniz. Biraz agresiftirler.
Yokohama Tavuğu
Yokohama tavuğunun adından da anlaşıldığı üzere ana vatanı Japonyadır. Hugo du Roi tarafından 1880 yıllarda Japaonya’dan Avrupa’ya getirilmiş ve Avrupa’ya bu tarihten sonra yayılmıştır. Bu ırkın en önemli özelliği oldukça uzun ve gösterişli olan kuyruklarıdır. Kırmızı ve beyaz sırtlı olarak 2 farklı ana rengi bulunmaktadır. Özellikle uzun ve gösterişli kuyrukları için beslenmektedir ve tüm Dünya’da yaygın olarak yarışmaları yapılmaktadır. Bu ırkın horozları ortalama olarak 2-2.5 kilo, tavukları ise ortalama olarak 1.5-2 kilo civarındadır. İbik, göz ve gaga çevresi kırmızı renktedir. Yoğun türlü olan bir ırktır. Bacak bölgeleri tüysüzdür. Yıllık ortalama yumurta verimi 80 adettir. Yumurta kabuk rengi ise kahverengidir. Bakımı kolay olmasına rağmen tıpkı İran tavuğu gibi yokohama tavuğu da biraz agresif ve kavgacı bir ırktır.
Hint Tavuğu
Hint tavuğunun, bir diğer adıyla asil tavuğun ana vatanı adından da bilindiği üzere Hindistandır. Asil olarak adlandırılmasının sebebi safkan olmalarıdır. Bazı kaynaklara göre dünyanın en eski evcil kümes hayvanı hint tavuğu olarak bilinmektedir. Bir seferde 10 yumurta bırakıp kuluçkaya yatarlar. Yılda en fazla 40 yumurta verebilirler. Ağırlıkları ise 1,5-2 kg arasındadır. Asil tavuklar 1750 Yılları civarında Avrupa’ya getirilmişlerdir. Asil tavuklar savaşta çok yeteneklidir. Geniş ve çok güzel göğüsleri vardır. Vücut yapıları çok iyi ve çok güçlüdürler. Asil tavuğunun bacakları ve boynu diğer yaygın tavuk ırklarına göre çok uzundur. Onlar dünyanın en güçlü oyun kuşu olarak kabul edilir. Çok zekiler, kuvvetli kaslılar. Asil tavuklar diğer horozlardan ayrı tutuldukları zaman arkadaş canlısıdırlar. Fakat birçok horozu birlikte tutmamalısınız, çünkü onlar ölümüne kadar savaşacaklardır. Saldırgan özelliklerinden dolayı civcivlerini dış tehlikelere karşı korurlar. Asil tavuk cinsi, 1981 yılında Amerikan Tavukçuluk Birliği’nin Mükemmeliyet Standardı’na girmiştir.
Polonya Tavuğu (Rahibe Fizan)
Rahibe Fizan tavuğu olarak da bilinen Polonya tavuğunun ana vatanı Hollanda’nın Kennerland bölgesidir. Sakin ve uysaldırlar. Gövdesinde sadece siyah ve kafasında sadece beyaz tüyler bulunur. Bu da oldukça güzel bir görünüme sahip olmalarını sağlar. Bu tavuk cinsinin sakallı ve sakalsız türleri mevcuttur. Gözlerini kapatan tepe tüyleri onlara çok değişik bir hava katar ve en önemli özelliklerinden birisi budur. Bakımının zor oluşu ve az üremeleri nedeniyle oldukça değerli tavuklardır. Fizan tavuklarının ortalama üreme yaşı 6 aydır. Uygun ısı ve ışık sağlandığında yılda ortalama 100 – 150 yumurta verebilir. Yumurta rengi beyazdır. Ağırlıkları ise 1 – 2 kg arasındadır. Altın ve gümüş renginde olanları da vardır. Bu cinsin renkleri beyaz, siyah, sarı, gri, altın rengi ve gümüş rengi olabilmektedir. Fizanlar eskiden beri bilinen şapka gibi tepeleriyle oldukça popüler süs tavuğu türlerinden birisidir. Fizan tavuklarının minyatür türlerinde genellikle sakal yoktur. Uçma yetenekleri ise gelişmemiş bir türdür.
Endülüs Tavuğu
Bu tavuk cinsinin ana vatanı pek bilinmese de İspanya Endülüs’e özgü yerli bir tavuk türü olduğu söylenir. Dik duruşlu kendinden emin bir tavırla zarif bir kuştur ama sert iklim koşullarına dayanıklıdırlar. Horozları yaklaşık 5-7 kilo ve tavukları ise 4-5 kilo civarındadır. Özgürlükten zevk alan ve olumsuz koşullarda hayatta kalabilme konusunda oldukça yetenekli tavuklardır. En dikkat çekici özelliği ise tüylerinin rengidir. Bacaklar tüylerden temiz ve ayrıca kayrak mavi renklidir. Serbest bırakılmayı severler. Uçma kabiliyetleri ise az gelişmiştir. Yıllık yumurta verimi 150-200 arasındadır. Yumurta rengi ise beyazdır. Süs tavuğu olmasının yanı sıra yumurtası için de beslenmektedir. Ülkemizde nadir görülen cinslerden biridir.
Zibrit Tavuğu
Zibrit tavuğu, geçmişi eskiye dayanan İngiliz orjinal minyatür tavuk ırklarından biridir. Tavuk ırkları arasında en güzel görünüme sahip olanlardan biridir ama beslenmesi ve bakımı biraz zordur. İklim şartlarına adapte olmaları oldukça zordur. Kolay hastalanabilirler. Vücutları dantel gibi tüylerle kaplıdır ve dost canlısı, hareketli bir türdür. Agresif değillerdir, aksine ürkek davranırlar. Kanatlarının büyük oluşundan dolayı uçma yetenekleri nispeten vardır. Ana renkleri altın rengi, gümüş rengi ve sarı renktir. Horozların ortalama ağırlığı 675 gram, tavukların ise 575 gram civarındadır. Üremeye başlama yaşı 4 aydır. Yıllık yumurta verimi düşük bir ırktır. Yıllık ortalama 50-70 yumurta verebilirler. Yumurtaların renkleri beyazdır. Bu tür zaten tamamen süs için üretilmiş olan bir türdür. Genetik yapılarından dolayı horozları kısır olduğundan üreme yetenekleri kısıtlıdır.
Wyandotte Tavuk
Wyandottelerin tavuklarının ana vatanı Amerika’dır. Melez bir ırktır. Brahma, Koşin ve Hamburg ırklarının melezlenmesiyle ortaya çıkmıştır. Bu tavuk cinsi hem süs, hem et, hem de yumurta için beslenmektedir. Üç özelliği barındıran nadir türlerden biridir. Yumurta verimi konusunda çok iyi olmasalar da yılda 150-170 arası yumurta verebilirler. Yumurtaları kahverengidir. Wyandot tavuğunun en belirgin özelliği göz alıcı tüyleri olmasıdır. Diğer süs tavuklarına kıyasla hastalıklar ve çevresel faktörler karşısında daha dayanıklı bir yapıya sahiptir. Annelik içgüdüsü gelişmiştir ve uysallardır. Kümese çabuk uyum sağlarlar. Ağırlıkları 2,9 kg. ile 3,4 kg. arasında değişkenlik gösteririr. Civcivleri erken dönemde gelişir ve yumurta yapmaya başlar. Bu da avantajlı özellikleri arasındadır. Ancak gürültülü olduklarından şikayet konusu olabilirler.
