Tavuk Etindeki Çinko’nun Sağlığa Etkileri

Tavuk etinde bolca bulunan çinko, göz sağlığını korur, bağışıklığı güçlendirir, kas büyümesini ve üreme sağlığını destekler, yaraların iyileşmesine yardımcı olur. İşte tavuk etindeki çinkonun sağlığa etkileri...

Çinko, vücudumuzda yara iyileşmesinden tat ve koku algılarımıza, protein ve DNA sentezine kadar büyük bir rol oynar.  Hormon üretimine yardımcı olur. Bağışıklığı arttırır ve vücudu hastalıklara karşı korur. Sindirimi kolaylaştırır. Serbest radikal hasarlarıyla savaşır. Çinko etkili bir antioksidandır. İçerdiği antioksidanlar, stresle savaşmaya ve kanser de dahil olmak üzere bir dizi ciddi hastalığın gelişme şansını azaltmaya yardımcı olur. A vitamini ve çinko göz sağlığı açısından oldukça önemlidir. A vitaminin aktif hale getirilmesi için çinko alımının gerçekleşmesi gerekmektedir. 

Çinko içeren besinler tüketmek gece körlüğünün azalmasını sağlayarak, göz sağlığının iyileşmesine yardımcı olur. Yaşa bağlı göz sorunlarından koruma ve yaşanan sorunların azalmasını sağlar. Özellikle 14-17 yaş arası yetersiz beslenen çocuklarda yaşanan şiddetli ishalin geçme süresini kısaltır. Çinko içeren besinlerin sağladığı en önemli fayda bağışıklık güçlendirici etkisinin olmasıdır. Vücut çinkoyu her defasında depolayamaz, bu nedenden dolayı her gün çinko alınması oldukça önemlidir. Kadınlar için önerilen günlük çinko ihtiyacı; (RDA) günde 8 mg'dır . Bu sayı hamile kadınlar için 11 mg, emziren anneler için ise 12 mg'dır. Çinko genel olarak protein içeren gıdalarla ilişkilidir. Tavuk eti de yüksek oranda protein içerdiği için çinko bakımından da zengin bir gıdadır.

100 gram tavuk budu (Fırında): 2.9mg çinko içerir, günlük çinko ihtiyacının %19’unu karşılar. Tavukta çinko vitamini dışında, B12 vitamini ve B6 vitamini bulunur. Tavuktaki B12 vitamini aynı zamanda, enerji seviyelerini korumaya, ruh halini arttırmaya ve cilt sağlığını korumaya yardımcı olur. Tavuk eti yüksek biyolojik değere sahiptir. Demir, çinko, fosfor bakımından da zengin bir gıdadır. Tavuk eti ise değerli bir çinko kaynağı olduğundan, bağışıklık fonksiyonlarının korunmasına yardımcı olur.
 Tavuk eti kalsiyum, D vitamini, protein ve omega yağ asitleri bakımından zengindir. Bu nedenle kemiklerinizi sağlamlaştırır.
 Sadece havuçta olduğunu sandığımız A vitamini aslında tavuk etinde oldukça zengin bir içeriğe sahip. Uzmanlar, tavuk etinin farklı vitaminlere sahip olduğunu belirtiyor ve içerdiği protein, vitamin ve mineral gibi besin öğelerinin beslenmede büyük önem taşıdığını iletiyor. Tavuk eti, bitkisel orijinli gıdalardan biyo yararlılığı yüksek çinko ve demir içeriyor.

Peki tavukta bolca bulunan çinko vücudumuza başka nasıl faydalar sağlıyor?

* Protein sentezini etkiler ve vücuttaki besinlerden amino asitleri kullanmak için gereklidir. Aynı zamanda, karbonhidratların vücuttaki başlıca enerji kaynaklarından olan gıdalardan ayrılmasına da katkıda bulunur. Bu nedenle çinko eksikliği düşük enerji seviyelerine yol açabilir ve adrenalin veya kronik yorgunluğa katkıda bulunabilir.
* Vücudun, bağışıklık fonksiyonu için kritik olan T hücrelerini aktive etmek için çinkoya ihtiyacı vardır ve bu nedenle çinko eksikliği olan kişilerin çeşitli hastalıklara daha duyarlı olma eğilimi vardır. Çinko'nun DNA replikasyonunda oynadığı rol, bağışıklık sisteminin ihtiyaç duyulduğunda yeni hücreler oluşturmasına da yardımcı olur. Eğer yeterli miktarda çinko alınmazsa çocuklar ve yaşlılarda pnömoni ve diğer enfeksiyonlara yatkınlık oluşabilir.
* Çinko bir bütün olarak cildin iyileşmesine fayda sağlar. Yaraların hızlı bir şekilde kapanabilmesi için vücudun çinkoya ihtiyacı vardır. Vücutta herhangi bir yara ya da kesik varsa bunu kısa süre içerisinde tedavi edebilmek için çinko içeren besinler tüketilmelidir.
* Çinkonun soğuk algılığında yaşanan olumsuz etkileri hafiflettiği ve daha çabuk iyileşme sağladığı yönünde bazı araştırma sonuçları bulunuyor.

* Çinko hormon üretiminde önemli bir rol oynar. Kadınlarda hem üreme sağlığını destekleyen östrojen ve progesteron üretimi için gereklidir. Aynı zamanda hem erkek hem de kadınlar için birçok rolü olan testosteronu doğal yollarla arttırmayı sağlar. Çinko eksikliği sperm sayısının düşmesine neden olabilir. Yapılan araştırmalarda sperm sayısı düşük erkeklerde çinko eksikliğinin olduğu gözlemlenmiştir.
* Hücre bölünmesi ve hücre büyümesinde çok önemli bir rol oynar, bu yüzden kas ve iskelet sistemlerinde gücü korumak gerekir. Ayrıca, kas kütlesi oluşturan ve sağlıklı bir metabolizmanın korunmasına yardımcı olan testosteron, büyüme hormonu ve insülin benzeri büyüme faktörlerinin salınmasına da yardımcı olur.

* Çinko kardiyovasküler sistem içindeki hücrelerin sağlığını korumak için, aynı zamanda inflamasyonu ve oksidatif stresi de düşürmek için gereklidir. Endotelyum olarak adlandırılan kan damarlarını hizalayan ince hücre tabakası, kısmen yeterli düzeyde çinkoya dayanır. Çinko da sağlıklı dolaşımını desteklemek, yüksek tansiyonu düşürmek ve kolesterol seviyelerini düzenlemek için kullanılır.



Tavuk etindeki çinko değerleri:
100 gram tavuğun içerisinde 215 kcal enerji, 65 gram nem, 18 gram protein, 15 gram yağ, 4 gram doymuş yağ, 75 mg kolesterol, 11 mg kalsiyum, 0,9 mg demir, 20 mg magnezyum, 147 mg fosfor, 189 mg potasyum, 70 mg sodyum ve 1,3 mg çinko bulunur. Tüm bu mineraller dışında içerisinde bir miktarda C vitamini, A vitamini, D vitamini, E vitamini, K vitamini, tiamin, niacin, riboflavin, folat, B-12 Vitamini ve B-6 vitamini bulunmaktadır.

Haşlanmış tavuk eti; C vitamini, tiamin (vitamin B kompleks), riboflavin (B-2 vitamini), niasin, B-6 vitamini, folat, B-12 vitamini, A vitamini, E vitamini, D vitamini ve K vitamini içermektedir. Ayrıca, 100 gram tavuğun yapısında bulunan besin değerleri ise şu şekildedir; Enerji → 215 kcal Protein → 18 gram Yağ → 15 gram Doymuş yağ → 4 gram Kolesterol → 75 miligram Kalsiyum → 11 miligram Demir → 0.9 miligram Magnezyum → 20 miligram Fosfor → 147 miligram Potasyum → 189 miligram Sodyum → 70 miligram Çinko → 1.3 miligram içerir.

Tavuğun but eti, göğüs etine nispeten daha çok B12, B1, demir, çinko ve sodyum içeriyor.

Tavuk ciğerinde; A vitamini, demir, çinko ve potasyum bulunur.



Çinko için beslenme referansları yaş ve cinsiyete göre: 
Bebekler:

0–6 ay: 2 mg / günlük
7-12 ay: 3 mg / gün

Çocuklar:
1–3 yaş: 3 mg / günlük
4-8 yaş: 5 mg / günlük
9 -13 yaş: 8 mg / günlük

Ergenler ve yetişkinler:
14 yaş ve üstü erkekler: 11 mg
14 ila 18 yaş aralığındaki kadınlar: 9 mg / günlük
19 yaş üstü kadınlar: 8 mg / günlük

Düşük çinko seviyeleri ne gibi sağlık sorunlarına neden olur?

1- Dikkat dağınıklığı

2- Sindirim problemleri

3- Hormonal dengesizlik

4- Zayıf bağışıklık

5- ishal

6- Seyrekleşen saç

7- Sızan bağırsak sendromu

8- Cilt döküntüleri ve sivilce

Çinko yetersizliğine bağlı hastalıkların yaşanabileceği yüksek risk grupları arasında;
•  Alkol idrarla birlikte daha fazla çinko atılmasına ve çinko emiliminin azalmasına neden olduğu için sık alkol tüketenler
•  Çinkonun et ve hayvansal ürünlerde daha fazla bulunması nedeniyle vejetaryenler
•  Emzirme döneminden çıkan bebekler
•  Ülseratif kolit, kısa barsak sendromu, ve diğer sindirim hastalıkları bulunan kişiler
•  Demir, çinko emilimini azalttığı için demir takviyesi kullananlar sayılabilir.

Tavuk eti haricinde çinko bulunan besinler ise şöyle; Kuzu eti, kabak çekirdeği, sığır eti, nohut, kakao, kaju, kefir ya da yoğurt, mantar, ıspanak, istiridye, yulaf ezmesi, fasulye, badem